Fezleke [Osmanlı Tarihi (1000-1065/1591-1655)], Cilt: I XVII

asrın kıymetli şahsiyetlerinden biridir Kâtib Çelebi

Bilhassa Keşfü’z-zunûn, Süllemü’l-vusûl, Cihânnümâ gibi elden hiç düşmeyecek nitelikte şâheserleri ile günümüzde uluslararası çapta şöhrete sahiptir

Fezleke   [Osmanlı Tarihi (1000-1065/1591-1655)] isimli eser, Kâtib Çelebi’nin hayatının son yıllarında telif ettiği Türkçe Osmanlı tarihidir

Savaşlar, barışlar, isyanlar, tayin ve aziller merkezli olmak üzere 1591-1655 yılları arasındaki Osmanlı tarihini tafsilatlı bir şekilde ihtiva ediyor

Fezleke, Prof

Dr

Bekir Kütükoğlu’nun belirttiği üzere, tamamen orijinal bir kaynaktan çok “ciddi bir derleme”dir

Yazarın yararlandığı kaynakların isimlerini açıkça bildirmesi, kaynakları arasında mukayeseye girişerek hangi rivayetin daha muteber tutulması gerektiği konusunda okuyucusunu bilgilendirmesi, bazı kritik mevzularda ise tenkitte bulunması Fezleke’yi ayrıcalıklı kılan özellikler arasında zikredilmelidir

Bir tarihçi olarak Kâtib Çelebi’nin metodunun üstünlüğü, eserde yer alan, tıpkı modern bir çalışmadaki dipnotlara benzetebileceğimiz kenar notlarında açıkça görülmektedir

Fezleke’nin 1869-1870 yıllarında yapılmış baskısının çok sayıda hata ve eksiklerle dolu olduğu tarih araştırıcıları tarafından öteden beri bilinen bir gerçekti

Sıhhatli bir Fezleke metni kullanmak isteyen araştırmacılar, doğal olarak eserin Âtıf Efendi Kütüphanesi, nr

1914’teki müellif hattı müsvedde nüshasına yönelmekteydiler

Ancak ekseriyetle gözden kaçmış olan bir başka gerçeklik, söz konusu bu müsvedde nüshaya da tamamen güvenle yaklaşılamayacağıdır

Nüshanın bazı yerlerinin, son üçte birlik kısmının ise tamamının, Kâtib Çelebi’ye ait olmayan bir el yazısı ile kaleme alınmış olması, Fezleke’nin diğer nüshalarına kıyasla bu kısımların çok sayıda eksik, fark ve hata içeriyor olması düşündürücüdür

Âtıf Efendi Kütüphanesi, nr

1914’teki müellif hattı müsvedde nüshanın, şimdiye kadar zannolunanın aksine, bütünüyle orijinal bir Fezle